ساختِمان سازه ;ای است که برای سکونت و به عنوان سرپناه یا برای کار ساخته می ;شود که محیط را به دو بخش بیرون و درون تقسیم می ;کند. ساختمان ;هایی که از نظر بلندا از اندازه مشخصی بلندتر باشند ساختمان ;های بلندمرتبه گفته می ;شود. در ایران ساختمان بلندمرتبه طبق مصوبه سال ۱۳۷۷ شورای عالی شهرسازی و معماری به ساختمان ;های بالاتر از شش طبقه گفته می ;شود.[۱] ساختمان ;های بسیار بلند نیز اصطلاحاً آسمان ;خراش یا برج نامیده می ;شوند.به ساختمان ;های بزرگ و باارزش قدیمی بیشتر عِمارَت گفته می ;شود.
انواع ساختمان از لحاظ مصالح مصرفی
ساختمان ;های بتنی
ساختمانی است که برای اسکلت اصلی آن از بتن آرمه (سیمان، شن، ماسه و فولاد به صورت میلگرد ساده یا آجدار) استفاده شده باشد.
- در این نوع ساختمان، سقفها به وسیله تاوه (دال) ;های بتنی پوشیده می ;شود، و یا از سقف ;های تیرچه بلوک و یا سایر سقف ;های پیش ساخته استفاده می ;شود.
- برای ساخت دیوار ;های جدا کننده (پارتیشن ;ها) ممکن است از انواع آجر مانند سفال تیغه ;ای، آجر ماشینی سوراخ دار، آجر معمولی فشاری و یا تیغه گچی و یا چوب استفاده شود.
- همچنین ممکن است از دیوار ;های بتن آرمه هم استفاده شود که در این صورت نوع این دیوارها دیوار برشی می ;باشد.
- در این نوع ساختمان برای ساخت شاه تیر ;ها و ستون ;ها از بتن آرمه (بتن مسلح) استفاده می ;شود.
ساختمان ;های فلزی
- در این نوع ساختمان ;ها برای ساختن ستون ;ها و پل ;ها از پروفیل ;های فولادی استفاده می ;شود.
- در ایران معمولا برای ساختن ستون ;ها از تیر آهن ;های I دوبل و یا بال پهن ;های تکی استفاده می ;نمایند.
- برای اتصالات از نبشی-تسمه و برا س ل سیب ی زیر ستون ;ها از صفحه فولادی استفاده می ;شود و معمولا دو قطعه را به وسیله جوش به هم متصل می ;نمایند (استفاده از پرچ یا پیچ و مهره نیز متداول است).
ساختمان ;های آجری
- برای ساختمان ;های کوچک که از ۴ طبقه تجاوز نمی ;نمایند می ;توان از این نوع ساختمان استفاده نمود.
- اسکلت اصلی این نوع ساختمان ;ها آجری بوده و برای ساختن سقف ;ها در ایران معمولا از پروفیل ;های فولادیI و آجر به صورت طاق ضربی استفاده می ;گردد؛ و یا از سقف تیرچه و بلوک استفاده می ;شود.
- در این نوع ساختمان برای مقابله با نیروهای جانبی (نظیر زلزله) باید حتما از شناژهای روی کرسی چینی و زیر سقف ;ها استفاده شود؛ همچنین در ساختمان ;های آجری معمولا دیوارهای حمال در طبقات مختلف روی هم قرار می ;گیرند و اغلب پارتیشن ;ها نیز همین دیوارهای حمال می ;باشند.
- حداقل عرض دیوارهای حمال نباید از ۳۵ سانتی متر کمتر باشد.
ساختمان ;های خشتی و گلی
- اسکلت اصلی این نوع ساختمان ;ها از خشت خام و گل می ;باشد و تعداد طبقات آن از یک طبقه تجاوز نمی ;کند و در مقابل نیروهای جانبی همانند زلزله به هیچ وجه مقاومت نمی ;نمایند.
ساختمان ;های چوبی
- این نوع ساختمان ;ها در مناطقی که چوب با قیمت ارزان در دسترس است ساخته می ;شوند (مانند شهرهای جنوبی کشور اتریش، بعضی ایالت ;های کشور آمریکا و ...).
- ساختمان ;های چوبی در ایران به علت کمبود منابع کمتر ساخته می ;شود.
ساختمان ;های ترکیبی
- ممکن است ساختمانی از دو یا چند نوع از انواع فوق ساخته شود مانند ساختمان ;های فلزی-بتنی و یا فلزی-آجری و ...
انواع ساختمان از لحاظ نوع کاربرد
ساختمان ;ها از لحاظ کاربرد به انواع ساختمان ;های مسکونی، اداری، بیمارستان ;ها، انبارها، مدارس و مکان ;های عمومی مانند باشگاه ;ها و ورزشگاه ;ها و ... تقسیم می ;شود.