به نام خدا

تاریخچه جالب درباره کرم ابریشم

بدون شک پرورش کرم ابریشم درچین آغاز شده است.دریکی ازکتابهای تاریخی چین هست که زن امپراتور هوانگ ته به کرم ابریشم بسیارعلاقه مند بود.چون گفته شده هوانگ ته اولین امپراتور ازاولین سلسله پادشاهان چینی است؛لذا پرورش کرم ابریشم قبل ازایجاد آن کشور وجود داشته است.بااین حال مشخص نیست که این علاقه به پرورش کرم ابریشم بوده است یاپروانه کرم ابریشم؟ مهمترین مدرک قابل اعتماد به دست آمده ازگذشته این است که درمیان وسایل عتیقه به دست آمده ازحفاری های باستان شناسی مربوط به خرابه های عصرYin(سلسله پادشاهان Yin که درقرنهای دوازده تاشانزده قبل ازمیلاد حکومت می کردند) نقش هایی بروی استخوانهاوکاسه لاک پشت وجود دارد که نشان دهنده کرم ابریشم،توت ونخ است.

حکمرانان چین مدت ها ازآشکارشدن رازاستحصال ابریشم جلوگیری می کردند.به همیت دلیل رومیان قدیم تصور می کردند که ابریشم به صورت سری ازگیاهانی همچون کنف تولیدمی شوند.ابریشم توسط یونانی ها "سل"نامیده می شد وکشوری که درآنجا سل تولید می شد"سلیکا"نام داشت ومردم آن کشور"سلس"نامیده می شدند.علاقه رومی ها به ابریشم فوق العاده بود.گفته شده که درحدود قرن اول میلادی ابریشم به قدری ارزش داشت که هم وزن طلا مبادله می شد.ابریشم ومنسوجات ابریشمی ازطریق جاده ای به نام ((جاده ابریشم)) به سایرنقاط حمل می شد.ابریشم برپشت شترها توسط مردمی که همراه باکاروان هزاران کیلومتررادرکوه هاوبیابانها می پیمودند به "رم"آورده می شد.آنها جواهرات،سنگ های گران بها،مروارید،طلا،ظروف نقره و... رانیزحمل ومعاوضه می کردند.جاده ابریشم ازشهری در استان شانسکی که اکنون هسیان نامیده می شود آغاز وبعداز عبورازمسیری طولانی به ترکستان می رسد.

پرورش کرم ابریشم نیزهمچون ابریشم توسط اروپاییان موردتوجه فراوان قرارگرفت.به طوری که دراواسط قرن نوزدهم فرانسه وایتالیا ضمن تولیدابریشم، رهبران بازارجهانی ابریشم بودند.شیوع بیماری همه گیر پبرین(pebrin)دراواسط قرن نوزدهم باعث شد که به صنعت پرورش کرم ابریشم بسیاری ازکشورهاخسارت زیادی واردشود.عامل این بیماری باتلاش لویی پاستور،دانشمند فرانسوی،شناسایی وروش پیشگیری ازآن نیزاعلام شد.ژاپن درپایان قرن نوزدهم درتلاش برای داد و ستد باغرب وبه منظور تسریع درنوگرایی صنعت ابریشم،فناوری ریسندگی فرانسه وایتالیا را وارد کرد وازآن زمان به عنوان رهبربازارجهانی ابریشم سربلند کردوعصرطلایی صنعت ابریشم رابنانهاد.به اعتقاد بسیاری عامل اصلی شکوفایی اقتصادی ژاپن همین صنعت ابریشم ورونق آن درآن زمان بوده است.عصرطلایی صنعت ابریشم ژاپن،بابحران اقتصادی جهانی ودومین جنگ جهانی پایان یافت.هرچند بعدازجنگ این صنعت درآن کشوراحیا شد،امادیگرنتوانست جایگاه قبلی خودرابه دست آورد.

درتجارت بین المللی ابریشم چهارگروه عمده مشارکت دارند:

1- تولید کنندگان اصلی ابریشم که خود مصرف کننده ابریشم نمی باشند(ویتنام)

2- تولیدکنندگان ابریشم خام ونیزتولیدکنندگان کالای ابریشمی(برزیل،چین، هندوستان)

3- تبدیل کنندگان ابریشم که برای تولیدات خود نیازمندبه واردات ابریشم خام ازخارج می باشند(فرانسه،آلمان،ایتالیا،سوئیس وانگلستان)

4- کشورهایی که نه تولیدکننده ابریشم خام وتولیدکننده کالای ساخته شده ازآن می باشند(بعضی کشورهای اروپایی،استرالیا،کانادا،بیشترکشورهای آفریقایی)

منبع

کتاب اصول کرم ابریشم – تالیف سید حسین حسینی مقدم– انتشارات دانشگاه گیلان