۱۰ سوال بی جواب

بشر با وجود سال های طولانی که صرف دانش آموختن کرده است در بسیاری از سوالات موجود در جهان هنوز نا توان است .سوالاتی که توانایی های علمی انسان را در زمینه های فیزیک ٬ریاضی٬ شناختی ونجوم زیر سوال می برد. پروژه کشف برترین راز های علم در حدود دو سال پیش توسط نشریه لایو ساینس آغاز شد وطی آن از چندین دانشمند در زمینه های مختلف در این باره سوالاتی پرسیده شد . در نهایت از میان ۱۴پدیده مطرح شده ۱۰ پدیده به عنوان برترین سوال های بی جواب که انسان همچنان در جستجوی آن به سر می برد٬ توسط این نشریه ارائه شده است.

۱- عامل تکامل چیست ؟ بارها تکرار شده است که عامل شکل گیری تکامل انتخاب طبیعی است. این دلیل به عنوان موتور اصلی که تولید ارگانیسم ها وموجودات پیچیده را به عهده دارد و همچنین به عنوان یکی از برترین تئوری های علمی شناخته می شود. اما آیا تکانل بر اساس انتخاب طبیعی تنها توضیح برای شکل گیری ارگانیسم های پیچیده است ؟ به گفته ماسیمو پیگلوجی از بخش اکولوژی و تکامل دانشگاه استونی بروک در نیویورک این سوال یکی از برترین رازهای کنونی  علم به شمار می رود . آیا تکامل تحت تاثیر انتخاب طبیعی قرار دارد یا خصوصیات دیگری نیز در شکل گیری آن دخیل هستند.

۲- در درون یک زلزله چه رخ می دهد ؟قرار گیری چنین سوالی در لیست راز های علمی جهان کمی دورتر از ذهن به نظر می آید . اما واقعیت این است که انسان تاکنون  اطلاعات دقیقی از آنچه در اعماق سیاره زاد گاهش در حال وقوع است٬ ندارد. متخصصان می توانند با دقتی بالا مکان آغاز ونوع گسلی که در آغاز زلزله شرکت داشته است را تعیین کنند٬ حتی امکان پیش بینی پس لرزه ها نیز وجود دارد ٬اما تاکنون به صورت قطعی آنچه در هنگام زلزله در حال وقوع است مشخص نشده است . طبیعت ونیرو های طبیعی که گسل ها را حفظ کرده وسپس آنها را رها می کنند٬ همچنان نا شناخته باقی مانده است .

۳- من کیستم ؟طبیعت خوداگاهی از گذشته های دور روان شناسان و دانشمندان شناختی را پریشان وسر در گم کرده بود . جوزف دیکلاس٬ عصب شناس دانشگاه نیویورک  معتقد است٬ در حالی که انسان بر این باور است که عاملی مستقل به حساب می آید٬ اینگونه نیست . تمامی اعمال انسان تحت تاثیر فرایندی ناخودآگاه و محیطی قرار دارد. درک چگونگی تصمیم گیری هوشیارانه٬ داشتن ذهنی مستقل و شخصی ٬ روح و ... از عواملی هستند که پاسخ آن بیش از چندین دهه از انسان فاصله  دارند. اینگونه به نظر می رسد که بشر زمان زیادی را برای پاسخ دادن به حیاتی ترین سوال زندگی خود نیاز خواهد داشت.

۴-زندگی چگونه بر رو ی زمین شکل گرفته است ؟ شواهد اولیه نشان  می دهد حیات اولیه میکروبها در زمین به بیش از سه بیلیون سال پیش برمی گردد و هیچ کس از چگونگی آغاز آن آگاه نیست . ایده های مختلفی مانند واکنش های شیمیایی زنجیره ای در بستر دریا ها وجود دارند. دیانا نور تآپ از بیولوژیست های دانشگاه نیو مکزیک معتقد است تئوری های زیادی در مورد منشاء حیات ارائه شده است که اثبات یا رد آنها بسیار سخت وبیهوده خواهد شد .

۵- مغز انسان چگونه عمل می کند ؟ برخی بر این باورند که تسلط کاملی بر پاسخ علمی این سوال ایجاد شده است . در واقع نمی توان انکار کرد که نسبت به دهه های گذشته اطلاعات بسیار بیشتری از عملکرد مغز در اختیار انسان قرار گرفته است ٬ اما با وجود بیلیونها نرون عصبی که هر یک از هزاران اتصال برخوردارند٬ نمی توان گفت که انسان درباره عملکرد مغز به قطعیت رسیده است.

اسکات هیوتل از مرکز علوم عصب شناختی در دانشگاه داک درباره این موضوع می گوید : انسان بر این باور است که مغز را به طور کامل درک کرده است یا حداقل هر فرد با توجه به تجربیاتی که داشته مغز خود را درک کرده است . اما تجربیات شخصی هر انسان راهنمای بسار ضعیفی برای کشف عملکرد کامل مغز به شمار می رود . سوالات زیادی از جمله چگونگی مطالعه٬ چگونگی تشکیل شبکه نرونها٬چگونگی یادگیری٬ به خاطر سپردن٬ عشق ورزیدن٬ شنیدن٬ حرکت کردن یا هر عمل دیگری درباره مغز انسان بی پاسخ مانده است . در صورتی که بتوان مغز را درک کرد٬ انسان خواهد توانست  تمامی ظرفیت ها ومحدودیت های فکری ٬احساسی٬ استدلالی ٬عشق و تمامی جنبه های حیات را درک کند.

۶ – بقیه جهان کجاست ؟ دانشمندان پاسخ این سوال را با توجه به پدیده های  مرموز ماده وانرژی  تاریک ٬ بخش تاریک جهان می  نامند . در واقع تنها تمامی گونه های ماده وانرژی که تاکنون در جهان یافت شده اند٬ تنها چهار در صد از کل ماده و انرژی واقعی و موجود جهان را تشکیل می دهند . میزانی که با هیچ برابری می کند . 96 درصد باقی مانده همچنان ناشناخته اند و دانشمندان برای یافتن آن  به دور ترین نقاط فضا و عمیق ترین نقاط زمین روی آورده اند .

۷- عامل گرانش چیست ؟شاید گمان برود که جاذبه زمین کاملا درک شده است و هیچ نکته مرموزی ندارد. زیرا نیوتون آنرا در زمان های بسیار گذشته  کشف کرده است . نیروی گرانش زمین یکی از ضعیف ترین نیروهایی است که تاکنون در جهان شناسایی شده و در حالت استاندارد فیزیکی هیچ توضیحی برای چگونگی عملکرد آن وجود ندارد. نظریه پردازان معتقدند شاید این نیرو در اثر ذرات بی حجم و کوچکی به نام گراویتونها که در میدانهای گرانشی جریان دارند٬ شکل گزفته است .

مارک جکسون٬ یکی از نظریه پردازان فیزیک در آزمایشگاه فرمی درایلینویز معتقد است گرانش از آنچه در حالت استاندارد فیزیک توضیح داده می شود کاملا متفاوت است . زمانی که درباره تعاملات کوچک گرانشی محاسباتی انجام می گیرد جواب های غیر عقلانی به دست می آید و می توان گفت علم ریاضی در توضیح این مسائل کاملا ناتوان است .

۸- آیا نظریه ای برای توضیح همه چیز وجود دارد ؟ فیزیکدانان از مدل های استاندارد خوبی برخوردارند که می توانند جهان هستی را به صورت ذراتی ترسیم کنند تا به این وسیله بتوان کوچکترین جرم وماده موجود در جهان را از مغناطیس گرفته تا اتم توضیح داد. مدلهای استاندارد فیزیکی ذرات را  نقاطی بسیار خرد می دانند که اکثر آنها حامل نیروهای بنیانی هستند . دو مشکل بزرگی که این مدل ها در پی دارند عدم توانایی توضیح گرانش ونامفهوم شدن در توضیح نیروهای بزرگ است . در صورتی که نظریه ای با توانایی توضیح انرژی های  خارق العاده جهان اولیه به وجود آید که بسیاری ارائه چنین نظریه ای را غیر ممکن می دانند٬ می توان گفت تئوری جهانی فیزیک به واقعیت  پیوسته است.

۹- آیا حیات بیگانگان وجود دارد ؟ حیات همه جا٬ حداقل در سیاره زمین حضور دارد . در این صورت بسط دادن آن در تمامی  جهان امری منطقی به نظر می رسد . با این حال ٬نمونه ها و مطالعات انجام گرفته تنها در محدوده زمینی بوده است وبه همین دلیل بسیار کوچک به شمار می روند. انسان اکنون آگاه است که عناصر حیات به صورت وسیعی پراکنده است و منظومه خورشیدی زمین وجود دارد .

جیل تارتر-مدیر مرکز تحقیقات  د ر کالیفرنیا معتقد است انسان از تخیلات ساخته شده است پس حداقل می توان تصور کرد که حیات دیگری دور از چشمان انسان وجود دارد . به گفته فرانک ویلژیک برنده جایزه نوبل موسسه ام آی تی٬  نوع بشر تنها طی ۲۰۰سال پیش به تمدن علمی تکنولوژیکی  دست یافته است . بر این اساس می توان انتظار داشت تمدن های علمی وتکنولوژیکی زیادی وجود داشته باشند که میلیونها و شاید بیلیونها سال زمان برای توسعه یافتن نیاز خواهند داشت.

۱۰ – جهان چگونه آغاز شد ؟مهمترین٬ اصلی ترین٬ مرموز ترین و قدیمی ترین سوال بی پاسخ در میان انسانهاست که تمامی اسرار دیگر جهان را تحت الشعاع خود قرار داده است . برخی نظریه ها اعلام کرده اند که جهان در حدود ۷٬۱۳بیلیون سال پیش و پس از پدیده ای به نام انفجار بزرگ  آغاز شده است . پس از این انجار ودر مدت کوتاهی همه چیز شکل گرفت  و در کمتر از یک چشم به هم زدن تحت تاثیر پدیده ای به نام تورم  کیهانی ابعاد کیهانی به خود گرفت . تئوری تورم کیهانی از ایده های بسیار قدرتمندی است که تاکنون امکان اثبات و بررسی  شکل گیری آن به وجود نیامده است .

تا زمان بی جواب ماندن چنین سوالی در علم محدود بشر٬ هیچ یک از سوال های دیگر نیز مجالی برای یافته شدن و کشف شدن پیدا نخواهند کرد.(اطلاعات علمی –شماره ۴ماهنامه بهمن ۸۸)٬